Лингвоаксиологиялық аспект: ата-ананың тілдік мінез-құлқының бүгінгі сипаты

Аңдатпа

Мақала әлеуметтік-мәдени контекстке сай бейімделіп өзгеретін құндылық ұғымдары қазіргі жаһандану жағдайында тіл арқылы қалай көрініс тауып жатыр және қандай өзгерістер бар деген сұрақтарды қамтиды. Ата-ананың тілдік мінез-құлық мәселесін зерттеудің маңыздылығы мәселе ретінде көтерілді, бұл мәселенің бүгінгі сипатын анықтап, бағалау  үшін аксиологияның негізгі аспектілері, соның ішінде тіл мен мәдени құндылықтар арасындағы байланыс қарастырылады, сондай-ақ тілдік бірліктердің ата-ананың дүниетанымының көрсеткіші ретіндегі рөлі мен оның баламен қарым-қатынасты қалыптастыруға әсеріне талдау жасалынады. Көркем шығармалардан алынған мысалдар негізінде қазақ ұлтының бала тәрбиесінде қолданылып келген тәрбие үлгілері берілді. Ол үлгілер бүгінгі тәрбие мен  бүгінгі күнге дейінгі тәрбие әдістеріне салыстырмалы талдау жасап, бағалап, бағамдау үшін қажет. Балаларды тәрбиелеудегі осы уақытқа дейін қолданылып келген мотивация үлгілері ұсынылды. Мақалада берілген ассоциациялық талдау қорытындысы да ата-аналар үшін тілдік сигнал бола алады. Әлеуметтік желіден келтірілген мысалдар жастар ұстанымындағы заманауи өзгерістерді көрсетеді. Сонымен қатар, жүргізілген сауалнаманың нәтижесінде алынған тілдік деректер әлеуметтік мәселелердің ата-ананың бала тәрбиесіндегі рөлінде, отбасылық қарым-қатынаста, бала бойында құндылықтарды қалыптастыруда шешуші орын алатындығына дәлел бола алады.