Л.З. Будаговтың «Түрік-татар сөздерінің салыстырмалы сөздігінің» қазақ лексикографиясындағы орны
Қаралымдар: 40 / PDF жүктеулері: 32
DOI:
https://doi.org/10.32523/2616-678X-2018-123-2-38-43Кілт сөздер:
лексика, лексикография, тарихи сөздіктер, Будагов, сема, этимологияАңдатпа
Мақалада түркітанушы ғалым Л.З. Будаговтың «Түрік-татар сөздерінің салыстырмалы сөздігінің» лексикалық және семантикалық ерекшеліктерін талдау және қазіргі түркі
тілдеріндегі алатын орнын айқындау мәселелері қарастырылады. Қазақ тіл білімінде аталған лексикографиялық еңбектің алатын орны ерекше, сондықтан бұл сөздіктің авторы, еңбекті құрастырудың мақсаты мен міндеттері, құрылымы, сөздердің берілу жүйесі, транскрипциялануы, түсіндірілуі
мен тарихи құндылықтары сөз болады. Сонымен қатар тақырыпты ашу мақсатында бұл тарихи
еңбектің тіл біліміне қосар үлесінің, оның құндылығының өте жоғары екендігін дәлелдейтін нақты
мысалдар келтіріледі. Қазақ халқының салтында, тұрмыстық дәстүрінде, әдет-ғұрыптарында кездесетін өзіндік болмыстарды нақты суреттейтін мысалдар: бес қонақ, құралайдың салқыны, қозы
күзем, суыр базары т.б. ұғымдар туралы нақты деректер сараланып беріледі. Келтірілген мысалдар
қазіргі таңдағы Қазақстанның батыс өңірінде кездесетін тұрмыстық әдет-ғұрыптарға сәйкес келеді.
