Бақытжан Қанапьяновтың философиялық лирикасы

Аңдатпа

Зерттеудің өзектілігі Бақытжан Қанапьяновтың шығармашылығына деген қызығушылықтың тереңдеуімен анықталады. Ақын Б. Қанапьянов поэзиясының философиялық бағыты филолог ғалымдардың үнемі қызығушылығын тудырып, дербес зерттеу нысанына алынып келеді. Қазіргі тіл біліміндегі басым антропоцентристік парадигмаға сәйкес Б.Қанапьянов шығармаларындағы ұғымдарды зерттеуге арналған еңбектер жарық көрді. Дегенмен, ақын шығармашылығының ғылыми зерттеуге алынған мәселелерінің ауқымдылығына қарамастан, оның тақырып таңдаудағы өзіндік мәнері, стиль айқындығы мен өмір құбылыстарын жеке философиялық бейнелеуі әлі де ғылыми зерттеуді қажет етеді.

Мақала авторлары ақын шығармашылығындағы философиялық бағытты талдап, қол жеткізген нәтижелерін ұсынуды мақсат етті. Өмірді философиялық қабылдау әр адамға, әсіресе ақынға тән. Б.Қанапьяновтың шығармашылығы барлық өмірлік жағдайларды өзіндік, ерекше түсіндіруімен ерекшеленеді. Оның философиясы өмір мен өлімнің мәні, тұлғаның халық тарихымен байланысы, азаматтық парыз туралы ілімдерді қарастырудан туындайды. Ақын философиясы таза әрі дара, ол ақынның поэтикалық ізденісінен туып, дүние, ғалам және адам туралы концептуалды идеяда концептуалды метафораларда бейнеленген: ғарыш – жұлдыз – адам, табиғат – үйлесімділік – адам, музыка. - дүние - жан. Зерттеудің негізгі қорытындысын дәлелдеу үшін авторлар ақын шығармашылығы мен оның дүниетанымының дискурсында зерттеу қажеттілігін растауға мүмкіндік беретін тиісті зерттеу әдістемесін қолданды. Талдау нәтижесінде Бақытжан Қанапьяновтың поэтикалық мәтінінің философиясы өлеңнің туу барысында автордың ой-толғамдары арқылы қалыптасатыны айқындалды. Қаламгердің өмір туралы философиялық түсінігі оқырманға автормен сырласу арқылы жеткізіледі деген тұжырым жасалды.