Жамбылдың жыршылық өнері: қалыптасуы мен ерекшелігі

Аңдатпа

Мақалада қазақ әдебиеті тарихындағы жыршылық пен ақындық өнердің хас шебері саналатын, қазақ поэзиясының алып бәйтерегі Ж.Жабаевтың жыршылық өнерінің қалыптасуы
жан-жақты қарастырылған. Жамбыл – өз дәуірі мен қоғамының өмір шындығын отты тілімен шебер суреттей білген суырыпсалма ұлы ақын. Оның поэзиясы қазақ халқының сол тарихи кезеңдегі
басынан кешкен ауыр тауқыметіне арнаған жырлар легінен тұрады.
Мақалада алдымен қазақ дәстүріндегі жыршылық өнердің қалыптасу тарихы, басты ерекшеліктері, синкреттілік сипаты Орта Азия халықтарымен салыстырыла отырып сипатталған. Өнерпаз бойына жыршылық өнердің қонуы жыршы Жамбыл өмірінен естеліктерге сүйене отырып
сарапталды. Бойына жыр қасиеті дарыған талантты ақынның алдыңғы толқын ұстаздары мен ақындық ортасы да мақалада аталып өтіледі. Жыр алыбының ақындық тұлғасының қалыптасуы тарихи
деректерге сүйене қарастырылды. Ақын шығармашылығының поэзиялық қырының жан-жақтылық
сипатын айқындау мақсатында оның нақты өлеңдерінен үзінділер келтіру арқылы, оларды поэтикалық тұрғыдан қарастыру негізінде талданды. Ақын өзі өмір сүрген замана шындығын гуманистік
көзқарастары негізінде философиялық байламы бар терең ойларымен ұтымды жеткізе білген. Осы
өлеңдердің негізінде жыр алыбы Жамбылдың ақындық қуаты айқындалды.