Қазіргі әлемдік әлеуметтік лингвистиканың проблемалары

Аңдатпа

. Мақалада әлеуметтік лингвистиканың өзекті деген бірнеше пробемалары
түрлі елдердегі тілдік тәжірибелер бойынша талданып қарастырылады. Мақалада солардың ішінде әсіресе әлеуметтік лингвистикалық категория ретінде қарастырылатын
мемлекеттік (ресми) тіл мәселесі арнайы сөз болады. Бұл мәселе, біріншеден, талап пен
міндет және екіншіден, тілге қатысты жауапкершілікті белгілеу тұрғысынан қарастырыла отырып, Балтық жағалауы елдері, Грузия, Армения, Әзербайжан, Өзбекстан,
Тәжікстан, Ресей тағы басқа елдердің тіл саясатының ұстанымдары мысал ретінде
беріледі. Одан әрі тіл құрылысы, тілдік ахуал мәселелері талданады. Олар АҚШ-тағы
әдеби тілі стандартын ағылшын тілділерге жатпайтындарға, сондай-ақ имигранттарға меңгерту проблемасымен байланысты қаралатындығы тарқатылып айтылады.
Ал Германия мен Францияда иммигрант жұмысшылардың тілдік бейімделуі туралы
шиеленіскен мәселені әлеуметтік лингвистикалық зерттеулер арқылы шешудің жолға
қойылғаны баяндалады. Мұнан кейін кеңестік әлеуметтік лингвистикалық зерттеулердің өзге халықтарды «орыстандыру» бағытын ұстанғандығы туралы сөз қозғалады.
Осы кеңестік әлеуметтік лингвистиканың жалғасы болып табылатын қазіргі ресейлік
әлеуметтік лингвистиканың қазіргі зерттеулеріне шолулар жасалады. Мақала авторлары еліміздегі тілдік ахуал мәселесін әлеуметтік лингвистикалық тұрғыдан зерттеу
мен оған тиісті ғылыми баға беруде кеңестік замандағы, сондай-ақ қазіргі социолингвист-ғалмдардың ұстанымдарын үлгі етуге болатыны туралы тұжырым жасайды.