Халед Хоссейнидің нарратив аудармасының лингвомәдени аспектілері

Аңдатпа

Мақалада Халед Хоссейнидің «Батпырауық қуған бала», «Жарқыраған мың күн», «Таудағы жаңғырық» сияқты шығармалары аудармаларындағы лингвомәдени мәселелер қарастырылады. Ауғандық және американдық мәдени контекстер тоғысында туындаған аталмыш көркем туындылар лингвистикалық және мәдени ерекшеліктерімен, атап айтқанда, реалийлер, идиоматикалық бірліктермен қатар, мәдени кодтардың бір-бірімен алмасуымен сипатталады. Оларды орыс және қазақ тілдеріне аудару барысында түпнұсқалық нарративтің шынайылығы мен тақырыптың тереңдігін, лингвомәдени ерекшеліктерін сақтай отырып, адекватты аударма жасау үшін тиімді  аударма бағытын қолдану талап етіледі. Мақалада баяндалған сараптама аударматанудағы лингвистикалық теория мен мәдени бетбұрыс тұжырымдамасын біріктіретін аударматанудың лингвомәдени бағытына  негізделген. Аудармаға талдау жасау барысында аталмыш ұстаным аударма мәтіндерінде қолданылатын форенизация және доместикация аударма стратегияларын егжей-тегжейлі қарастыруға мүмкіндік берді. Сараптама барысында қол жеткізілген нәтижелер түпнұсқа мәтіндердің тұтастығы мен лингвомәдени ерекшеліктерін сақтайтын аударма тәжірибесінің маңыздылығын көрсете отырып, көпмәдениетті әдебиет туындыларын аударудағы өнімді тәсілдерді айқындап, жалпы көркем аударманың дамуына ықпал етеді. Жүргізілген аударма талдаудың практикалық маңыздылығы мәдениетаралық диалогты кеңейтуге, жаһандық эмпатияны нығайтуға және көпмәдениетті әдебиет контексіндегі аударма стратегияларын жетілдіруге өзіндік үлес қосады.