Фольклорды кешенді зерттеу: полипәндік және пәнаралық әдістер
Қаралымдар: 93 / PDF жүктеулері: 81
DOI:
https://doi.org/10.32523/2616-678X-2022-139-2-160-167Кілт сөздер:
фольклор, фольклортану, пәнаралық тәсіл, полипәндік тәсіл, кешенді зерттеу, интегративті әдіс, фольклорды монопәндік зерттеу, фольклорды пәнаралық зерттеуАңдатпа
ХХІ ғасырда жаратылыстану және гуманитарлық ғылымдар саласында кешенді процестердің айтарлықтай өсуі байқалады. Интегративті зерттеулердің маңыздылығы мен қажеттілігін гуманитарлық ғылымдар, оның ішінде фольклор және фольклортану ғылымыда айқын көрсетіп отыр. Осыған байланысты фольклортану ғылымында өзінің даму бағытын қайта бағалаудың, фольклордың қазіргі ғылымдағы орны мен маңызының түбегейлі өзгеруіне байланысты зерттеу тақырыбын нақтылаудың қажеттілігі туындауда. Фольклорда бұрын қалыптасқан ғылыми әдіс-тәсілдер, оның ішінде монопәндік әдіс-тәсілдердің қазіргі фольклорлық процесті сипаттау мүкіндіктері толық ашылмайтындығы байқалуда.
Бұл жағдай қазіргі фольклортанудың алдына фольклорды кешенді зерттеу бойынша жаңа міндеттер қойып отыр. Осы міндеткті орындауға үлес қосу мақсатында «Фольклорды кешенді зерттеу: полипәндік және пәнаралық әдістер» атты ғылыми мақала ұсынылады.
Мақалада теориялық-әдіснамалық базалардфң негізінде фольклорлық дәстүрді және оның синергетикалық теорияға сәйкес дамуын жан-жақты зерттеудің проблемалары мен мүмкіндіктері талданады.
Жұмыс барысында салыстырмалы-салғасттырмалы, индуктивті және нарративті зерттеу әдістері қолданылды.
Алынған нәтижелер «кешенді зерттеу» термині фольклорды зерттеудегі полипәндік және пәнаралық тәсілдерді қамтитынын көрсетеді. Олардың әрқайсысының фольклортанудың бірыңғай ғылыми базасын құруда өзіндік мүмкіндіктері зор. Фольклорды зерттеудің кешенді моделі бірыңғай ғылыми әдіснаманы, бір тақырыпты, бір ғылыми құралдарды қамтиды.
