М. Жұмабаев шығармаларындағы «бақыт» базалық концептісінің мағыналық-ақпараттық өрісін айқындайтын тілдік бірліктер
Қаралымдар: 55 / PDF жүктеулері: 73
DOI:
https://doi.org/10.32523/2616-678X-2020-132-3-66-74Кілт сөздер:
когнитивті тіл білімі, концепт, таным, бақыт, ақын, тілдік бірлік, когнитивтік құрылымАңдатпа
Мақалада ақын Мағжан Жұмабаев жырларындағы «бақыт» базалық концептісін
құрайтын мағыналық-ақпараттық өрістер айқындалып, оларды анықтайтын тілдік модельдерге
талдау жасалып, тілдік бірліктердің когнитивтік құрылымы ажыратылды. Мағжан өлеңдерін талдау барысында «бақыт» базалық концептісін құрайтын он мағыналық-ақпараттық өріс сұрыпталып
алынды. Осы концептіні құрайтын мағыналық-ақпараттық өрістер жеке-жеке талданып, оларды айшықтап тұратын тілдік бірліктер мен когнитивтік құрылымдар жүйеленді. Талдау барысында ақынның бақыт танымы туралы жеке пайымы, суреттеп бейнелеуі, өзіндік стилі анықталды. Сол кезеңдегі саясат, қоғамның хал-ахуалы, жалпы ХХ ғасыр басындағы қазақ халқының тағдыры қандай
болды деген бейне (картина) ақын жырларынан нақты көрініс тапқан. Олар, әсіресе, бақыт ұғымы
аясында анық байқалады.