Ертегі мәтіндері аудармасының лингво-стилистикалық ерекшеліктері

Аңдатпа

Мақала аударманың лингвистикалық және стилистикалық ерекшеліктерін,
ертегі мәтіннің аудару барысында туындайтын теориялық және практикалық мәселелерін
қарастыруға арналған. Бұл мәселенің өзектілігі - мәдениетаралық коммуникация мәселелеріне
қызығушылықтың артуымен, атап айтқанда, аудармашының мәдени таңбаланған сөздердің
(мәдениатаулардың) мағынасын шет тіліне адекватты жеткізе алуымен анықталады. Мақаланың
мақсаты - мәдени атауларды өзге тілге тәржімалау кезінде туындайтын қиындықтарды анықтау.
А.Н. Афанасьев жинағынан алынған халық ертегілері аудармаларын мысалға ала отырып,
мәдениатауларды аударудың ең адекватты тәсілдері қарастырылған: аударылған мәтіндегі
түпнұсқа мәтіннің мәдени әлеуетін беру және сақтау дәрежесі.
Әр түрлі мәдениеттер мен тілдер үшін ақпаратты қабылдау кезінде көптеген қиынтықтар
туады, әсіресе белгілі бір лексикалық бірлікті немесе тұжырымдаманы аудару барысында.
Аударма практикасында нақты лексиканы аудару үшін ғасырлар бой тілдік
байланыстардың нәтижесінде жиналған лексикалық және грамматикалық сәйкестіктер туралы
білімдердің көптеген әдістері мен тәсілдері қолданылады. Жалпы қорытып келсек,
ономастикалық емес мәдени атауларды аудару кезінде ең көп пайдаланылатын әдіс- калькалау
әдісі болып табылады.Сипаттамалық аударма, транслитерация және транскрипцияда осы топ
сөздерінің ерекшелігіне байланысты жиі кездеседі.