Түркі лексикографиясының тарамдана дамуы: түрік сөздіктерінің сипаты
Қаралымдар: 86 / PDF жүктеулері: 58
DOI:
https://doi.org/10.32523/2616-678X-2021-137-4-32-37Кілт сөздер:
түркі лексикографиясы, түрік лексикографиясы, лексикография тарихы, түрік сөздіктері, сөздіктің түрлеріАңдатпа
Әлемдік тіл білімінде теориялық лексикография ғылым ретінде ХХ ғасырдың екінші жартысында қалыптасты. Ал түркі лексикографиясы өзінің тарихи бастауын ХІ ғасырдағы классикалық араб тіл білімімен сабақтаса дамыған орта ғасыр түркі
тіл біліміндегі сөздік түзу ісінен алады. Тарихы мың жылға жуықтаған түркі лексикографиясы ХІ ғасырдағы Махмуд Қашқари дайындаған «Диуани лұғат ат-түрік» атты
әйгілі сөздіктен басталды. Бұл бірегей сөздік түркі тілдерінің сөз қазынасын салыстырмалы-тарихи тұрғыдан зерттеудің басы ғана емес, лингвистикалық түркітану саласындағы ғылыми зерттеулерге осы күнге дейін дереккөз қызметін атқарып келе жатқанымен құнды екені белгілі.
Мақалада түркі лексикографиясы, оның ішінде түрік лексикографиясының дамуы қарастырылады. Түркі лексикографиясында пайда болған алғашқы сөздіктер мен түрік
сөздіктерінің түзілу тарихы жайлы сөз етіледі. Түрік сөздікшілерінің жасаған жұмыстары мен өнегелі еңбектері туралы айтылады.
