Роллан Сейсенбаев идиостилінің аудармада берілуі («Құм кезген өліктер» романы бойынша)

Аңдатпа

Мақала Роллан Сейсенбаевтың «Құм кезген өліктер» романындағы идиостильдік белгілерін және оларды ағылшын тіліне аудару ерекшеліктерін қарастыруға арналған. Зерттеудің негізгі мақсаты – бұл романдағы идиостильдік ерекшеліктерді анықтауға бағытталған тиімді тәсілді табу, тексеру және идиостильдік белгілердің ағылшын тіліндегі аудармасына талдау жасау.

Әдіснама үш кезеңдік зерттеу сатыларын қамтиды: авторлық идиостильді талдауға арналған модельді құру; шығармадағы автордың идиостильдік белгілерін анықтау; идиостильдік белгілердің аудармада берілу жолдарын талдау. Идиостильдің психолингвистикалық моделі арқылы жазушы шеберлігі айқындалып, талданады және бұл модельдің тиімділігі сараланады. Көркем мәтінді тану мен қабылдау бейсаналық ізденіс әрекеті болып табылады және біз өзіміздің квазиобъектілік/көркемдік бейнемізді қабылдай отыра, жеке мағынаға толы және көркем шығарма жазушымен енгізілген бейне аламыз. Психолингвистикалық модель бейнелерге басты назар аударады, себебі кітапты оқығаннан кейін оқырманның жадында қалатын жалғыз нәрсе бейнелер болып келеді. Бұл модель аясында идиостиль көркем шығарманың бейнелерін құрайтын формальды элементтер рөлін атқарады. Мақаланың жаңалығы мен практикалық маңыздылығы автордың  өзі құрған психолингвистикалық модельді тексеруінде және ұсынылған модель көркем аударма барысында жазушының идиостилін анықтау және талдау үшін қолданыла алатындығында көрінеді. Аудармашылар автордың идиостилін сақтауына назар аударуы керек деген қорытынды жасадық, себебі оның көмегімен оқырмандардың санасында кейіннен қалатын бейнелер жасалады. Ғылыми мақаланың нәтижелері жазушылардың идиостилін одан әрі зерттеу үшін пайдалана алады.