Қазақтың мақалдарын орыс және ағылшын тілдеріне аудару прагматикасы (Сәкен Жүнісовтің «Заманай мен Аманай» әңгімесі негізінде)

Аңдатпа

Мақалада мақалдардың семантикасы және оларды орыс және ағылшын тілдеріне аудару барысындағы аударма шешімдерінің үлгілері қарастырылады, бұл осы зерттеудің өзектілігін анықтайды. Зерттеудің мақсаты – Сәкен Жүнісовтің «Заманай мен Аманай» әңгімесіндегі қоғамдық-гуманистік сипаттағы мәселелерді қозғайтын материалды пайдалана отырып, мақалдарды орыс және ағылшын тілдеріне аудару барысындағы тиімділік деңгейін анықтау. Авторлар әңгіме мәтінінен алынған мақалдарды жүйелеп, оларды аударудың оңтайлы нұсқаларын анықтады. Сонымен қатар, аударманың прагматикалық мәселелері, мәдени бейімделу дәрежесі және аудармадағы эквиваленттіліктің сақталуы талданады. Зерттеу түпнұсқа және аударма мәтіндерді жіктеу және стратификациялау, салыстырмалы талдау әдісін қолдану арқылы жүргізілді. Аударма әдістері де қарастырылып отырған мәтіндерден үзіліссіз іріктеу әдісі арқылы анықталды. Зерттеу нәтижесінде аудармашыға прагматикалық эквиваленттілікке жету үшін оның аударма стратегиясын таңдау процесінде әсер ететін факторлар анықталды. Аудармашының мәтіндегі мәдени ерекшеліктерді түсіндіре білуі жалпы аударманың адекваттылығына толықтай әсер ететіні расталды. Бұл зерттеудің нәтижелерін қазақ тілінен орыс және ағылшын тілдеріне көркем аудармадағы аударма шешімдерінің сапасын бағалау үшін пайдалануға болады, сондай-ақ көркем аударма және салыстырмалы тіл білімі саласында әдістемелік ұсыныстар мен оқу-әдістемелік құралдарды дайындауда қолданылуы мүмкін.