Тарихи түбірлердің сөзжасамдық қабілеті
Қаралымдар: 53 / PDF жүктеулері: 42
DOI:
https://doi.org/10.32523/2616-678X-2019-126-1-135-141Кілт сөздер:
түбір сөз, cөзжасам, сөзжасамдық қабілет, тарихи түбір, түбірлес сөздерАңдатпа
Сөзжасам тілдің сөздік қорын толықтырудың бір тәсілі, оның тарихы сонау көне
замандардан басталады. Жаңа ұғым-түсініктер мен заттардың пайда болуы жаңа атауларға деген
сұранысты тудырады. Осыған байланысты тілдегі дыбыстық тұлғаларға тың мағыналар жүктеледі.
Осы заңдылықтардың сырларына бойлай отырып, мақалада көне түркі тіліндегі бір түбірден тарайтын туынды сөздердің даму тарихын зерделеуге назар аударылады. Қазіргі кезде бір түбірден
тарайтын көптеген сөздер мағыналық жағынан дамуы барысында бір-бірінен тым алшақтап кеткен.
Оларды өзара салыстыру бойынша ортақ тегін анықтау қиын, тек туыстас тілдердегі дыбыстық
нұсқалары мен мағыналық сәйкестіктерін негізге алу арқылы ғана дұрыс ғылыми болжамдар жасауға болады. Мақалада бірнеше сөз түбірлерінің этимологиясы ашылып және онымен түбірлес
көптеген сөздердің туыстығына ғылыми болжамдар жасалады
