«Кемпірқосақ» баламасының туыс және шет тілдердегі ұқсастығы мен ерекшелігі
Қаралымдар: 38 / PDF жүктеулері: 30
DOI:
https://doi.org/10.32523/2616-678X-2018-122-1-119-124Кілт сөздер:
кемпірқосақ, der Regenbogen, Rainbow, аrc en ciel, радуга, йәйғор, жез кемпирдинкөгөөнү, Һасан-һүсән, gökkuşağı, ebem kuşağı, peygamber kuşağı, әшекей, кемер, садақ, күмбез, белбеу, жебе, доға, көгенАңдатпа
Қазақ тілінің сөздік қоры ерекше мағына беретін сөздер мен мифтік-танымдық атауларға
бай. Тіліміздегі мұндай сөздердің этимологиясы, пайда болу тарихы ғылыми тұрғыдан біршама зерттелсе де,
дереккөздердің, болжамдардың аздығынан және қолжетімсіздігінен қарапайым халықтың қабылдауына ауыр
немесе екі ұшты ой туғызатын жайттар да аз емес. Қазір кез келген атаудың мағынасын түсінуге қызыққан
оқырман интернет иірімдерінен мол дерек ала алады. Орта, арнайы, жоғары білім жүйесінде берілген тапсырмаға байланысты білім алушы дайын ақпаратты тікелей қабылдап, түпкі мағынаға бара бермейді.
Салыстырмалы түрде қазаққа жақын, туыс тілдер – ноғай, қарақалпақ, құмық, қарашай, өзбек, татар
тілдері болса, бұлардағы “кемпірқосақ” нұсқаларын салыстырсақ, онда түпкі мағынаға жақын ой түйінделеді. Қорыта айтқанда, кемпірқосақтың тек-тамыры бізден тіпті бөлек тілдердегі баламасын қарастырсақ,
олардың мағынасы да түркі тілдерімен өте ұқсас болып шығады.
